NIEUWE DORSPLOEG VAN EFFE NOAR GEFFE KRIJGT LES IN ROGGE MAAIEN EN DORSEN
GEFFEN – “Het is mooi geweest”, verzucht Gerrit van Zandvoort met enige weemoed in zijn stem. Maar liefst 32 jaar was hij toch wel de ultieme kartrekker van de Effe noar Geffe ‘dorsploeg’. Officieel opgericht in 1984 nadat er een aantal jaren zonder enige structuur en planning rogge was gemaaid. “Voordien werd er wel ‘een bietje hier en daar gemaaid’, vlegelen en dorsen was bij die heren nog niet echt aan de orde. Wat ze toen deden was meer voor het vermaak, later in de kroeg aan de bar”, lacht Gerrit. Nu, ruim dertig jaar later draagt zijn huidige ploeg het stokje over aan de jongere garde. Een lesje maaien en vlegelen staat nog op het programma
Door Jan van Ravenstein
De Polder
Voor een stukje ‘maai’ geschiedenis moeten we toch wel zo’n jaar of 40 terug in de tijd. We schrijven halverwege de jaren zeventig. Het toenmalige bestuur had vanuit de boerenmarkt haar connecties met de Geffense boerenstand. Zij droegen Effe noar Geffe een heel warm hart toe. Het idee om de markt aan te kleden met roggeschoven werd opgepakt en in de polder op een stuk land van Jan van Lith werd rogge ingezaaid. “De rogge werd later met de zicht gemaaid”, weten de heren nog te vertellen. Maar het meest toch wel is de sfeer rondom het maaien bijgebleven; Louis Steenbergen die, zittend tegen een schoof, zijn ‘meezing’ liedjes speelde op zijn harmonica. De bruin botterhammen met spek en zult, de bijbehorende borrel en het maaifeest tot in de late uurtjes daarna.
Structuur
Nieuwe bazen, nieuwe wetten. De markt groeide, in grootte en vooral in het aantal bezoekers. Structuur in het geheel was hoogstnoodzakelijk, ook voor het maai- en dorsproces. In 1984 werd een geheel nieuwe dorsploeg nieuw leven ingeblazen. “Dankzij de medewerking van de familie Willemse kregen we een vaste plek aan de Bredeweg waar de rogge kon worden gezaaid. We hadden een mooie ploeg ‘dorsers’ bijeen gekregen. Ieder kende zijn taak en het werd een echt vriendengroepje, zeker in de aanloop naar de boerenmarkt”, zegt Gerrit. Vanaf toen werd het maaien een soort van vooraankondiging van de boerenmarkt. Iedereen was welkom en ook dan is er roggebrood met zult en spek. De boerenkapel vervangt met verve Louis Steenbergen met zijn accordeonmuziek en er wordt gedanst op het veld. “Tijdens het maaien, maar ook met het dorsen, mag een ieder die dat wil de zicht en de dorsvlegel ter hand nemen. Juist die betrokkenheid met het publiek maakt het geheel zo mooi. Och, iedereen weet intussen toch wel dat ik reuze kan genieten van een praatje met de mensen”, lacht Gerrit.
Nieuw
Een compleet nieuwe ploeg. Hoe ontstaat zoiets? “Met onze vriendenclub zijn we natuurlijk ook aanwezig op Effe noar Geffe. Vaak met zen allen aan dezelfde bartafel in de buurt van een terras met leuke muziek”, zegt Hans van Nistelrooy, de initiatiefnemer van de nieuwe maai- en dorsploeg. Hans is ook enige jaren bestuurslid geweest van de markt. Vanuit die betrokkenheid kreeg hij de wens en de behoefte om te komen tot een nieuw dorsploeg, meermalen te horen. “Heel voorzichtig polste ik onze vriendengroep of hun ook ‘maai en dors’ kriebels hadden. Iedereen was heel erg positief en ook de dames kwamen met heel enthousiaste ideeën. In een mum van tijd hadden we maar liefst 10 mannen die de uitdaging wel op zich wilde nemen. Ook gaan zeven van onze dames, samen met de boerenbruidsparen, als gastvrouw optreden. Een aantal van hen spraken zelfs de wens uit om een cursus rogge binden te willen gaan volgen. Een mooie taak die de ‘oud binsters’ op zich kunnen nemen”, aldus een glunderende Hans van Nistelrooy.
Oefenen
Zaterdag 8 juli, klokslag twee uur. Het Arboretum in Geffen, de nieuwe maaiplek. Het roggeveld staat er prachtig bij. “Kijk, halmen van wel bijna twee meter hoog”, zegt Hans. “Zelf gezaaid, bemest. gecultiveerd en vooral, gekoesterd”, horen we Hans met enige trots ook nog zeggen. Van de oude ‘leermeesters’ Gerrit van Heesch, Lambert van Erp en Wim Ketelaars krijgt de nieuwe ploeg een broodnodige ‘maailes’. Het wordt een lesje van ‘vallen en opstaan’, zal blijken. Maar aldoende leert men, dat geldt ook voor de bindsters die voortvarend aan de slag zijn gegaan met de eerste gemaaide bundels. “We gaan dit jaar voor een ‘proefjaartje’. Kijken of het bevalt. Dat geldt dan met name ook voor het dorsen op de dag van de markt. Het geeft toch een compleet ander invulling van de Effe noar Geffe dag”, zegt Maarten van der Dussen die ook bij het ploegje hoort. Maar, al tijdens het gesprek komen de ideeën voor een nieuwe invulling al ter tafel. Het lijkt er sterk op dat het ‘maai- dors- en vlegel virus’ de dames en heren van de groep al compleet te pakken heeft.
Zaterdag 15 juli
Komende zaterdag is de feitelijke start van Effe noar Geffe met om 19.00 uur de traditionele openluchtmis op de locatie van het Arboretum aan de Kerkesteeg. Daarna treedt zowel de oude als de nieuwe ploeg aan om de rogge te gaan maaien. Deze avond bevat 100% vermaak voor jong én oud waarbij interessante en leerzame demonstraties gegeven worden. Er wordt afgesloten met een drankje en natuurlijk met roggebrood belegd met spek en zult. De gemaaide rogge wordt tijdens Effe noar Geffe onder meer gebruikt tijdens demonstraties “vlegelen”. Schoven, voor aankleding van de kramen, zijn ook bij de nieuwe club te koop.
Aanrijroute naar het Arboretum. Lopen of op de fiets, via de Kerkesteeg. Per auto via de Weverstraat.
Foto: De nieuwe ploeg dorsers (Coen Hendrikx was afwezig)
gallery ids=”27223,27218,27225,27222,27216,27220,27213,27219,27212,27210,27214,27217,27224,27211,27209,27215,27221″
Foto's:
