10 augustus 2016

Naar mijn idee: Hoogste rechter maakt korte metten met bezuinigingsbeleid gemeenten

Onlangs verschenen er in het Schijndels Weekblad enkele berichten over de WMO. Naar aanleiding daarvan het volgende.
Ongeveer anderhalf jaar geleden werden er door de Gemeente Schijndel, maar ook door vele andere gemeenten, wijzigingen doorgevoerd in het WMO beleid. Één van de grootste veranderingen betrof de vermindering van het aantal uren huishoudelijke hulp. De afgelopen anderhalf jaar werd er over deze wijzigingen veelvuldig geprocedeerd. Veel cliënten zagen zich namelijk met deze vermindering geconfronteerd.
Onlangs, namelijk op 18 mei 2016, heeft de Centrale Raad van Beroep drie richtinggevende uitspraken afgegeven welke grote gevolgen hebben voor de praktijk. Uit deze uitspraken blijkt namelijk duidelijk dat de gemeente onder het nieuwe Wmo regime niet zonder meer bestaande aanspraken mag aanpassen. De aanpassingen moeten namelijk berusten op objectief en onafhankelijk onderzoek dat moet worden verricht door onafhankelijke derden. Veel gemeenten hanteerden echter richtlijnen en lijstjes of voerden enkel overleg met gecontracteerde zorgaanbieders of cliëntenraden. De Centrale Raad van Beroep is hierover echter zeer duidelijk: deze vorm van onderzoek is onvoldoende.
Ook zijn er veel gemeenten die een systeem voeren waarbij huishoudelijke hulp wordt aangeboden als algemene voorziening. Soms hanteren gemeenten zelfs een systeem waarbij de kosten van huishoudelijke hulp volledig voor rekening komen van de cliënten. Ook hierover liet de Centrale Raad van Beroep zich uit. De Raad oordeelde dat het op zichzelf niet in strijd is met de Wmo 2015 om een algemene voorziening te treffen, maar voegt daar aan toe dat gemeenten wel (waar nodig) maatwerkvoorzieningen moeten kunnen treffen. De Centrale Raad van Beroep voegt daar nog aan toe dat een voorziening waarbij de kosten van huishoudelijke hulp volledig voor rekening komen van de belanghebbende niet kan worden aangemerkt als een voorziening in de zin van de Wmo.
Gelet op deze jurisprudentie kan de gemeente Schijndel – wanneer aanspraken worden aangepast – niet volstaan met de enkele mededeling dat de aanpassing het gevolg is van bezuinigingen. Een aanpassing van aanspraken moet zorgvuldig worden gemotiveerd en moet daarnaast berusten op objectief en onafhankelijk onderzoek. Gebeurt dat niet, dan ligt het voor de hand daartegen dan ook bezwaar te maken.

Mr. Myrthe Kools
Bouwman Advocaten