Het lijken wellicht onderwerpen die niets met elkaar te maken hebben, maar ze hebben mijns inziens, uitgaande van een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeente, wel degelijk raakvlakken. De gemeente is er voor haar inwoners, maar haar inspanningen slagen niet zonder deelname van burgers, ondernemers, verenigingen en maatschappelijke organisaties. Alleen door samen te werken kunnen ze wat bereiken en wat voor elkaar betekenen. In deze column probeer ik het belang hiervan nader toe te lichten.
Wellicht bent u ermee bekend dat elke gemeente een aantal wettelijke taken moet vervullen. Zo moet een gemeente paspoorten, identiteitskaarten en rijbewijzen uitgeven en is zij verantwoordelijk voor de huisvesting van scholen, statushouders en nog vele andere zaken.
Daarnaast zijn er niet-wettelijke taken waarvoor een gemeente haar verantwoordelijkheid neemt. Voorbeelden hiervan: de zorg voor huisvesting; beheer en onderhoud van wegen, openbaar groen, verlichting, sportvoorzieningen. De afgelopen jaren kwamen daar veel zorgtaken bij.
Dat moet allemaal met de financiële middelen waarover de gemeente beschikt. Naast de algemene uitkering uit het gemeentefonds, moet zij haar inkomsten onder andere genereren uit: het heffen van OZB; leges; soms grondexploitatie, maar deze inkomstenbron is in deze tijd opgedroogd of zelfs in een kostenpost veranderd.
Geld is niet onbeperkt beschikbaar. Gemeentes moeten een balans tussen inkomsten en uitgaven vinden en dus keuzes maken. Daarbij is inzoomen op wettelijke taken en andere taken waarin de gemeente wil excelleren geboden.
Er zijn organisaties en verenigingen die maatschappelijke taken uitvoeren en op grote schaal gebruik maken van vrijwilligers. Ook kan de lokale overheid burgers en bedrijven aanspreken op het uitvoeren van taken. Dat heet burgerparticipatie en bedrijvenparticipatie. De overheid faciliteert en stimuleert initiatieven vanuit de gemeenschap; dit wordt overheidsparticipatie genoemd. Een voorbeeld van bedrijvenparticipatie in Schijndel is het City management dat alle ondernemerskwesties in het centrum behartigt. Ook spreekt de gemeente sportverenigingen aan om velden en sportaccommodaties zelf te onderhouden; wijkverenigingen en burgers om zelf delen van het groen in hun wijk te onderhouden. Veel inwoners en verenigingen nemen hieraan actief deel.
Naast financiële besparingen voor de gemeenschap versterkt dit het verantwoordelijkheidsgevoel van burgers en verenigingen voor zaken waaraan zij een bijdrage kunnen leveren.
Het belang van burger- en bedrijvenparticipatie lijkt me duidelijk.
In de gemeente Schijndel zijn er inmiddels veel mooie initiatieven ontwikkeld, maar de mogelijkheden zijn nog lang niet uitgeput!
Het lijkt mij voor Meierijstad van belang om volop in te zetten op een intensievere deelname van burgers, bedrijven, (sport)verenigingen en maatschappelijke organisaties voor het realiseren van gezamenlijke doelen. Dit kan enkel door dit te verankeren in het gemeentelijk beleid voor Meierijstad. Uw actieve participatie kan er toe leiden dat voorzieningen kwalitatief en betaalbaar in stand kunnen worden gehouden. Het voorkomt mogelijk ingrijpende politieke beslissingen als er omwille van beperkte financiële middelen of uit het oogpunt van doelmatigheid straks keuzes moeten worden gemaakt.
Foto's:
